Yükselen Yayıncılık Türü: Podcast Yayıncılığı…

Son yıllarda giderek daha sık duyduğumuz bir kelime: podcast. Bu yazı podcastin genel bir tanımı ve ülkemizdeki mevcut durumunu anlatıyor. 

En başta hemen şunu söyleyeyim: ”podcast nasıl yapılır?” sorusunun cevabı bu yazıda yok. Bu sorunun cevabı için hazırladığım özel bir yazı var, muhtemelen sonraki hafta yayınlanacak. O yazıyı yayınladığım anda buraya linkini ekleyeceğim. Siz de kendi podcastinizi en iyi şekilde yapabilmeyi o yazı ile öğreneceksiniz. (Bu yazıların Youtube’da da videosu olduğu unutmayın)

Ancak ”podcast yayıncısı değil uzmanı olmak istiyorum” derseniz, o zaman bu konuda hazırladığım kapsamlı eğitimime katılın. İlgilenenler için onun da linkini bu cümleye bırakıyorum. Bu eğitim sonunda sektörde aranan nitelikte bir podcast uzmanı olacaksınız. İçerik hazırlama, kaydetme, editleme, pazarlama ve videocastler… Podcaste dair her şeyi a’dan z’ye podcast eğitimimde anlattım. 

Podcast Nedir?

Podcast en kaba tanımıyla internet ortamında yayınlanan ses kayıtlarıdır. Telefondan, tabletten ve bilgisayardan dinleyebilirsiniz podcastleri. Spotify, Apple Podcast, Google Podcast platformları podcastlerin yayınlandığı en popüler platformlar. Bunların dışında onlarca farklı platformda da podcastler yer alıyor.

Popüler platformlar: Apple Podcast, Spotify, Google Podcast..

Diğerleri: Stitcher, Podbean, Overcasts, Pocketcasts, Castbox, Amazon Müzik, Soundcloud, Simplecast, Spreaker. Bunlar ilk aklıma gelenler, daha fazlası da var!

Podcast Kavramı Nasıl Ortaya Çıktı?

Podcast kavramı Apple’ın meşhur müzik çaları olan ipod’dan türedi. The Guardian köşe yazarı Ben Hammersly, 2004 yılında ilk defa kullandı. ipod içinde 1000 adet şarkı barındırabiliyordu, hafızası o kadar genişti. İşte o ipod’un pod’u ile ingilizce’de ‘’yayıncılık’’ anlamına gelen ‘broadcast’ kelimesinin ‘cast’i birleştirildi. yani podcast, pod yayını ya da küçük kapsül yayını gibi bir anlama geliyor. Sesli blog diyen de var dijital radyo diyen de. 

2004 yılında Apple, itunes üzerinde ‘podcastler’ uygulamasını yayınladı. Böylelikle sesli içerikler tüm apple cihazlardan dinlenebilir hale geldi. 2005 yılında Oxford sözlüğü ‘podcast’ kelimesini yılın kelimesi seçti. 

Radyolar, Ajanslar ve Podcast Haberciliği

Günümüzde hem bireyler hem de kurumlar podcast yayınlar yapıyorlar. Podcast haberciliği diye de bir kavram var artık. İnsanlar trafikte podcast dinliyorlar. TRT, AA gibi resmi kurumlar da podcast yayınları yapıyor. 

Öte yandan radyolar da yayınlarını podcaste aktarmaya başladı. Zaten pek çok radyo, yayınlarını tekrar dinlemek isteyenler için, internet sitesinde arşivleme yapıyordu. şimdilerde bunun adı podcast oldu. NTV Radyo bu anlamda en iyi örnek diyebilirim.

Karnaval ve Powerapp Medya Grupları kendi podcast platformlarını kurdular. Bünyelerindeki radyoların yayınlarını ve sadece podcast olarak hazırlanan içerikleri yayınlıyorlar. Özetle, radyolar da yayınlarını podcastlere adapte ediyor. Bu konuda yazdığım bilimsel çalışmada detaylarını ortaya koydum. İlgililer okuyabilirler. Linki açıklamaya ekliyorum.

Podcast Yüksek Lisans Programı & Marka İşbirlikleri

Geçtiğimiz yıl İngiltere’de bir podcast yüksek lisans programı açıldı. Londra’daki City Üniversitesi bu alanda daha çok sesli hikaye anlatıcılığına odaklanan bir müfredatla çıkıyor. Gazetecilik departmanından hocalar, bu programda eğitim veriyor.

Ülkemizde özellikle pandemi döneminde podcaste yoğun bir ilgi gösterildi. Ancak bireysel içerik üreticiler direkt gelir elde edemediği için sürdürülebilirlik sorunu yaşandı. Spotify’da podcast yayınlayarak gelir elde etme özelliği henüz ülkemizde aktif değil. Bu da Youtube’daki gibi sürdürülebilir içerik çalışması yapmaya engel oluyor. Tam kapanma dönemindeki can sıkıntısı ile ‘bir hevesle başlanan’ ama devamı gelmeyen içerikler de var tabi.

Son zamanlarda Podbee Media gibi toplululukların marka işbirlikleri ile sürdürdüğü bir yayıncılık sistemi de görüyoruz. Bu nedenle toplulukların çabaları ve sponsor markalar sayesinde büyümeye çalışan bir ekosistem var şu anda. Umarım yakın gelecekte endüstrileşme açısından işler daha çok yoluna girer.

Videocast, Vidcast Kavramları Nedir?

Bu arada podcast kavramı artık video’ya dönmeye de başladı. Adına da ”Videocast” veya ”vidcast” denilmeye başlandı. Ben Vodcast diyeni de gördüm. Bu da şu anlama geliyor: sesi kaydederken kamera koyalım. Podcastimizin videosunu da Youtube’a atalım. İsteyen sesi dinlesin isteyen videoyu da izlesin gibi. Bu özelliği şimdilerde spotify da deniyor. yani spotify’da dinlediğiniz bir podcasti dinlerken eğer onun videosu varsa, o da gösteriliyor. Bu özellik şimdilik sadece Amerika ve Avustralya’da açık. Türkiye’de yok. Yakında tüm dünyaya yayılması öngörülüyor. Bu da demek oluyor ki Spotify, Youtube’a rakip oluyor.

Şimdilik bu kadar, 

medya, iletişim ve pazarlama dünyasından konuşmaya devam edeceğiz.

Youtube kanalıma abone olup bildirimleri açarsanız sevinirim!